Mục tiêu điều trị và phương pháp điều trị viêm xoang

Viêm xoang là bệnh lý phổ biến, đặc biệt ở miền Bắc Việt Nam do độ ẩm không khí cao và có một mùa đông lạnh. Điều này tạo điều kiên thuận lợi phát sinh và tiến triển bệnh viêm xoang. Viêm xoang thường không gây nguy hiểm tính mạng người bệnh nhưng dai dẳng và ảnh hưởng nghiêm trọng tới chất lượng sống. Điều trị dứt điểm viêm xoang không hề dễ dàng. Bài viết này chia sẻ quan điểm của một bác sỹ chuyên khoa Tai mũi họng đầu ngành về mục tiêu điều trị và phương pháp điều trị viêm xoang cơ bản.

Bệnh viêm xoang là bệnh phổ biến, rất dai dẳng và khó điều trị viêm xoang dứt điểm

Viêm xoang là gì?

Viêm xoang là bệnh lý nhiễm trùng các xoang phía trước của vùng đầu, mặt. Xoang ở người là các khoang rỗng chứa đầy khí. Nó chính là các hốc rỗng trong hộp sọ. Thông thường các xoang có cấu tạo giải phẫu để thoát khí ra ngoài qua lỗ mũi. Vì một lý do nào đó, lối thoát khí của xoang bị bít tắc (polyp hoặc xoang bị khiếm khuyết) dẫn tới ứ đọng dịch và gây viêm. Viêm xoang cũng có thể do nhiễm virus, vi khuẩn và vi nấm.

Vị trí các xoang có thể bị viêm gồm có

Xoang trong cấu trúc xương của má
Xoang sau trán và lông mày
Xoang hai bên sống mũi
Xoang sau mũi, ngay phía trước của não bộ

Viêm xoang được chia làm 2 thể dựa vào thời gian nhiễm trùng của xoang là viêm xoang cấp tính và viêm xoang mãn tính. Khái niệm này ở nhiều tài liệu chưa được thống nhất, nhưng về cơ bản, viêm xoang cấp tính phân biệt với viêm xoang mãn tính như sau:

Viêm xoang cấp tính kéo dài từ 3-8 tuần. Ở bệnh nhân viêm xoang, viêm xoang đợt cấp rất hay xảy ra sau khi khởi phát từ bệnh cảm cúm.
Viêm xoang kéo dài trên 8 tuần được coi là viêm xoang mãn tính

Triệu chứng của viêm xoang

Triệu chứng của viêm xoang đa phần xảy ra ở vị trí đường hô hấp trên. Triệu chứng viêm xoang ở mỗi người có thể có sự khác biệt. Tuy nhiên, những triệu chứng sau đây là phổ biến ở bệnh nhân viêm xoang

Đau đầu, có cảm giác nặng vùng đầu, mặt ở các vị trí như gò má, trán, hai bên lông mày và hai bên sống mũi.
Nghẹt mũi
Có dịch nhỏ giọt xuống họng từ vòm mũi- họng
Nước mũi đổi màu (màu vàng hoặc xanh)
Ho, sốt
Mệt mỏi
Hôi miệng

Mục tiêu điều trị của bệnh viêm xoang

Giảm viêm
Làm thông thoáng đường hô hấp
Loại bỏ nguyên nhân gây bệnh (vi khuẩn, virus, vi nấm, các dị nguyên gây dị ứng)
Giảm tần suất xuất hiện viêm xoang đợt cấp

Phương pháp điều trị bệnh viêm xoang

Như đã nói ở trên, viêm xoang là căn bệnh hết sức dai dẳng và khó điều trị. Lý do ở đây là do đặc điểm giải phẫu của xoang là các tổ chức tương đối là kín. Trong khi đó, mạnh máu đến các xoang là hạn chế vì vậy thuốc sau khi được hấp thu khó theo máu đến vị trí viêm được.

Điều trị viêm xoang bằng thuốc

Điều trị viêm xoang bằng thuốc tây sử dụng phác đồ phổ biến như sau:

Corticoid dùng đường khí dung (xịt mũi hoặc sử dụng máy khí dung): Một số thuốc hay dùng có thể kể tới Flixonase (Fluticasone), Budesonid. Các thuốc Corticoid có tác dụng chống viêm, chống dị ứng. Sử dụng đường khí dung đúng cách có thể đưa thuốc trực tiếp tới các xoang, phát huy hiệu quả điều trị. Đồng thời dùng đường khí dung có thể giúp hạn chế tác dụng phụ trên toàn thân của Corticoid.
Thuốc kháng sinh: Thuốc kháng sinh có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn gây nhiễm trùng. Tuy nhiên trong thực tế hiệu quả của thuốc kháng sinh đối với viêm xoang rất hạn chế do mạch máu tới các xoang là ít, thuốc không tới nơi được. Đường khí dung cũng là một phương án đưa kháng sinh tới tổ chức viêm tuy nhiên vì nhiều lý do mà hiệu quả nói chung cũng không cao.
Thuốc co mạch, làm thông mũi, giảm xung huyết: Oxymetazolin dạng nhỏ giọt hay xịt mũi (Otrivin, Otilin, Coldi B) thường được phối hợp trong đơn thuốc điều trị viêm xoang. Thuốc này giúp thông thoáng đường thở, cải thiện triệu chứng nghẹt mũi, khó thở.

Tùy từng bệnh nhân mà phác đồ điều trị nội khoa có sự điều chỉnh. Thuốc tây y có tác dụng cải thiện triệu chứng viêm xoang khá nhanh, giúp bệnh nhân cảm thấy dễ chịu, nhẹ nhàng. Tuy nhiên thuốc tây nhìn chung chỉ có tác dụng điều trị triệu chứng mà khó điều trị dứt điểm được bệnh viêm xoang.

Phẫu thuật điều trị viêm xoang

Trường hợp viêm xoang nặng, mãn tính và kháng thuốc thì phẫu thuật là phương án được cân nhắc để áp dụng cho bệnh nhân. Hiện nay sử dụng phương pháp mổ nội soi nên rút ngắn được thời gian phẫu thuật, an toàn và bệnh nhân nhanh hồi phục.
Tùy vào nguyên nhân và mức độ viêm mà bác sỹ có thể tiến hành phẫu thuật cắt polyp hoặc cạo bỏ tác tổ chức viêm. Mở rộng lỗ xoang hẹp cũng là một lựa chọn thường xuyên để giúp thoát khí và dịch.

Điều trị viêm xoang bằng thảo dược hoặc đông y

Điều trị viêm xoang bằng thảo dược hoặc đông y là phương pháp được nhiều người tìm tới do thất vọng với các phương pháp tây y. Như đã nói ở trên, điều trị viêm xoang bằng thuốc tây thậm chí phẫu thuật cho hiệu quả nhanh rõ rệt tuy nhiên bệnh dễ tái lại, không điều trị triệt để được. Bệnh nhân viêm xoang tìm tới thảo dược và đông y với hy vọng điều trị được căn nguyên bệnh giúp điều trị dứt điểm.
Một số thảo dược được cho là điều trị được bệnh viêm xoang có thể kể tới như: Cây giao (xương cá), cây hoa ngũ sắc (cây cứt lợn).

Điều trị viêm xoang bằng cây giao là phương pháp khá phổ biến

Trên đây là một số thông tin tham khảo về bệnh viêm xoang, mục tiêu điều trị và phương pháp điều trị. Viêm xoang là căn bệnh đáng ghét, rất dai dẳng và khó điều trị. Các phương pháp tây y hiện nay đa phần chỉ giải quyết được phần ngọn mà không giải quyết được phần gốc của vấn đề. Trong khi đó có nhiều người tìm tới các phương pháp cổ truyền và sử dụng thảo dược, tuy nhiên kết quả chưa được thống kê nên khó đánh giá chính xác được hiệu quả. Dù điều trị viêm xoang bằng phương pháp nào thì việc nâng cao thể lực, tăng cường sức đề kháng và giữ ấm cơ thể khi trời lạnh là việc làm luôn cần thiết để phòng ngừa và hỗ trợ điều trị viêm xoang.